Αθληση και υγεία

Η ΑΘΛΗΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ

’θληση είναι η προσπάθεια βελτίωσης της φυσικής κατάστασης του οργανισμού μέσω της συστηματικής σωματικής άσκησης. Η αντίληψη ότι η σωματική άσκηση συντείνει στη διατήρηση της υγείας ανάγεται στην αρχαιότητα, ενώ η επιστημονική της εγκυρότητα κατοχυρώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες. Στατιστικά στοιχεία από μελέτες ινστιτούτων ερευνών τεκμηριώνουν τις απόψεις καρδιολόγων, επιδημιολόγων και ψυχιάτρων ότι όποιος ασκείται έχει λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσει καρδιοπάθειες, καρκίνο και ψυχικά νοσήματα (π.χ κατάθλιψη). Πρόσφατα έχει διαπιστωθεί ότι η άσκηση σε συνδυασμό με την προσεγμένη διατροφή παρεμποδίζει την εμφάνιση του διαβήτη. Για την επιλογή του αθλήματος με το οποίο θα ασχοληθεί κανείς, καθοριστικοί παράγοντες είναι η ηλικία και η κατάσταση υγείας του ενδιαφερόμενου και κατά συνέπεια η γνώμη του θεράποντα ιατρού, ιδίως για τα άτομα άνω των 40 ετών. Το βασικό άθλημα θα πρέπει να συμπληρώνεται και από άλλες ασκήσεις, ώστε η εκγύμναση του σώματος να είναι ολοκληρωμένη. Η αντίληψη ότι η σωματική άσκηση συμβάλλει αποφασιστικά στη διατήρηση της υγείας δεν είναι νέα . Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει κοινά αποδεκτό ότι τα πλεονεκτήματα της άθλησης είναι τόσα πολλά, ώστε ελάχιστοι θα ήταν εκείνοι που θα το αμφισβητούσαν.

Το αρχαίο ελληνικό ρητό «νους υγιής εν σώματι υγιεί» μαρτυρεί ότι ήδη από την αρχαιότητα είχε γίνει κατανοητό η συσχέτιση μεταξύ της σωματικής και πνευματικής ευεξίας. Σήμερα είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι η άθληση αποτελεί σημαντικό παράγοντα που συμβάλλει στην ψυχική ισορροπία και ότι η σωματική άσκηση σχετίζεται με τη ψυχική υγεία. Τα τελευταία χρόνια έχει τεκμηριωθεί η άποψη ότι η άθληση έχει σε ορισμένους ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη τα ίδια ευεργετικά αποτελέσματα που έχει και η ψυχοθεραπεία.

Η άθληση είναι απαραίτητη προυπόθεση για την καλή φυσική κατάσταση του ανθρώπου. Συγχρόνως καθιστά τον οργανισμό λιγότερο ευπρόσβλητο σε πολλές παθήσεις, ενώ, χάρη στις δυνατότητες ψυχαγωγίας και εκτόνωσης που προσφέρει, σχετίζεται και με την πνευματική υγεία.

Η καθημερινή ζωή προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για άθληση απότι φαντάζεται κανείς. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν συχνότερα τη σκάλα κι όχι το ασανσέρ. Να πηγαίνουμε στη δουλειά με το ποδήλατο κι όχι με το αυτοκίνητο. Αν η δουλειά είναι κατεξοχήν καθιστική, να κάνουμε μερικές ασκήσεις στα διαλείμματα.

Αν κάποιος είναι πάνω από 40 ετών και έχει μείνει αγύμναστος για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα πρέπει πριν επιδοθεί σε κάποια μορφής άθλησης να συμβουλευτεί το γιατρό. Θα πρέπει ακόμη, να επιλέξει ασκήσεις και αθλήματα που του αρέσουν και τον ψυχαγωγούν. Ένα πλήρες πρόγραμμα περιλαμβάνει αεροβικές ασκήσεις όπως είναι το τζόγκινγκ και το ποδήλατο, ασκήσεις για του μυς και ασκήσεις ευκαμψίας.

Όταν λέμε αεροβικές ασκήσεις εννοούμε κάθε μορφή άσκησης, που επιβαρύνει το καρδιοαναπνευστικό σύστημα.. Αυτό σημαίνει πως αυξάνεται ο πνευμονικός αερισμός, η καρδιακή συχνότητα και ο μεταβολισμός στα μυικά κύτταρα. Οι αεροβικές ασκήσεις συνιστώνται σε κάθε ηλικία, ακόμη και σε άτομα που μέχρι τώρα δεν είχαν καμία επαφή με τα σπορ. Επιδρούν ευεργετικά στην καρδιά, το κυκλοφορικό το αναπνευστικό και το νευρικό σύστημα. Επιπλέουν οι μύες διατηρούν την ευλυγισία τους και αποφεύγεται η παχυσαρκία, καθώς ο οργανισμός καίει το περιττό λίπος. Δεν είναι παράδοξο, επομένως πως είναι το καλύτερο προληπτικό μέσο για παθήσεις όπως το έμφραγμα, η αρτηριοσκλήρυνση, η υπέρταση η παχυσαρκία ,οι ενοχλήσεις στο πεπτικό σύστημα ακόμα και οι ψυχικές επιβαρύνσεις. Εκτός όμως από τη στήριξη της υγείας οι αεροβικές ασκήσεις αποτελούν και μια πρώτης τάξεως ψυχαγωγία. Η εναλλαγή και η ποικιλία που τις χαρακτηρίζει, τις καθιστά κατάλληλες για όλα τα γούστα, τις εποχές και τις καιρικές συνθήκες.Οι κυριότερες αεροβικές ασκήσεις είναι το βάδισμα, το τζόγκινγκ, η ποδηλασία το κολύμπι και ορισμένα προγράμματα γυμναστικής που συνοδεύονται από μουσική, όπως το αερόμπικ.

Το βάδισμα εκτός από αναγκαία ανθρώπινη δραστηριότητα είναι και άσκηση. Και μάλιστα άσκηση που τα τελευταία χρόνια, παρά την εξάπλωση του τζόκινγκ, συνιστάται ολοένα και περισσότερο από τους γιατρούς. Αποτελεί την ιδανική άσκηση για όσους αρχίζουν με τις αεροβικές ασκήσεις. Ενισχύει τη λειτουργία της καρδιάς και του κυκλοφοριακού συστήματος και προφυλάσσει τους μυς, τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις.

Το τζόκινγκ είναι ένας φυσικός τρόπος κίνησης. Μπορεί να γίνει από τον καθένα χωρίς ειδικές τεχνικές γνώσεις, και προσφέρει πολλές παραλλαγές. Μπορούμε να τρέχουμε αργά ή γρήγορα, μόνοι ή σε ομάδα. Πρέπει να κάνουμε τζόκινγκ κατά το δυνατόν δύο φορές την εβδομάδα. Στην αρχή αφήνουμε ανάμεσα σε δύο φορές άσκηση ένα χρονικό διάστημα δύο ημερών ώστε να μην καταπονηθούν άσκοπα τα πόδια μας και η σπονδυλική στήλη. Να κρατάμε το ρυθμό που θέλουμε ώστε να νιώθουμε ευχάριστα χωρίς να κουραζόμαστε. Αρχίζουμε αργά με σύντομα διαλείμματα. Χρησιμοποιούμε παπούτσια γυμναστικής που δεν γλιστρούν και απορροφούν τους κραδασμούς. Κάνουμε τζόκινγκ αν είναι δυνατόν στο πάρκο, όχι κατά μήκος δρόμων μεγάλης κυκλοφορίας.

Με την ποδηλασία η σωματική προσπάθεια μοιράζεται κατά τον καλύτερο τρόπο στα διάφορα μέλη. Η καθιστή στάση στη σέλα ευνοεί την σπονδυλική στήλη και τις αρθρώσεις. Για το λόγο αυτό η ποδηλασία είναι ευκολότερη για παχύσαρκα άτομα από ότι το τζόκινγκ. Καλή άσκηση προσφέρει επίσης το στατικό ποδήλατο των γυμναστηρίων με ρυθμιζόμενη πέδηση(αντίσταση). Χρησιμοποιούμε παπούτσια με εγκοπές στα πέλματα, ώστε να εφαρμόζουν καλά στα πετάλια. Για μεγάλες διαδρομές απαραίτητα είναι το χειμώνα το αδιάβροχο μπουφάν και το καλοκαίρι η αντηλιακή κρέμα. Φοράμε σπορ ρούχα με ζωηρά χρώματα για να μας διακρίνουν οι οδηγοί αυτοκινήτων. Κάνουμε ποδηλασία όσο συχνά θέλουμε. Καλό θα ήταν δυο φορές την εβδομάδα με ένα ενδιάμεσο διάλειμμα δύο ημερών.

Η κολύμβηση είναι το πλέον ψυχαγωγικό και ελκυστικό σπορ χάρη στη διαφορετική αίσθηση που δίνει στο σώμα το νερό. Η άνωση του νερού απαλλάσσει σε μεγάλο ποσοστό τη σπονδυλική στήλη, τις αρθρώσεις και τους συνδέσμους από το βάρος που πρέπει να στηρίζουν και χαλαρώνει τους μυς. Παράλληλα η επίδραση του κρύου νερού ευνοεί την αιμάτωση των ιστών και τονώνει την καρδιά και το κυκλοφορικό.

Ο χορός συνδυάζει κατά τον καλύτερο τρόπο την άσκηση με την ψυχαγωγία, γιατί αντιστοιχεί στην έμφυτη τάση του ανθρώπου να ακολουθεί με τις κινήσεις του το ρυθμό της μουσικής. Η συνταγή είναι απλή:ακόμη και στο σπίτι μας μπορούμε να κινηθούμε στο ρυθμό ενός μουσικού κομματιού, αυτοσχεδιάζοντας διάφορες απλές ασκήσεις ή και χορεύοντας κανονικά. Για συστηματικότερη ενασχόληση υπάρχουν τα γυμναστήρια που προσφέρουν τις διάφορες παραλλαγές του αερόμπικ.

Κάθε πρωί μετά τον ύπνο, το σώμα είναι δύσκαμπτο και δυσκίνητο. Μόνο μετά από μερικά λεπτά κίνησης αποκτά τη φυσική του ευκαμψία και μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες τις καθημερινής ενασχόλησης. Η ελλιπής όμως ή μονομερής κίνηση κατά τη διάρκεια της ημέρας έχει ως αποτέλεσμα να μην υποχωρεί εντελώς η πρωινή δυσκαμψία. Είναι κάτι που δεν εξαρτάται απόλυτα από την ηλικία και μπορεί να αποφευχθεί με τις λεγόμενες ασκήσεις ευκαμψίας. (stretching). Oι ασκήσεις ευκαμψίας όταν εκτελούνται σωστά, προσφέρουν μόνο πλεονεκτήματα. Μπορούμε να αρχίσουμε σε κάθε ηλικία. Έτσι θα διατηρούμε την ελαστικότητα των μυών μας και θα αποφεύγουμε τις συνέπειες της καθημερινής κούρασης.

Οι 10 εκκινήσεις που έμειναν στην ιστορία

Η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων είναι πλούσια από σημαντικά γεγονότα, από λύπες και χαρές, από μεγάλες στιγμές, αλλά και τραγωδίες. Ιδού λοιπόν οι 10 εκκινήσεις που έμειναν στην ιστορία.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1896(Αθήνα)- Μαραθώνιος

Ακόμα και οι ιστορικοί της εποχής, δεν γνωρίζουν με ακρίβεια τον αριθμό των αθλητών που πήραν μέρος στον Μαραθώνιο των Ολυμπιακών Αγώνων του1896. Αναφέρουν ότι συμμετείχαν περί τους 25 αθλητές. Στον αγώνα πήραν μέρος όλοι οι Έλληνες νικητές στους Πανελλήνιους Αγώνες και μαζί τους, ένας λεπτός άνδρας με τσιγκελωτό μουστάκι, ο Σπύρος Λούης. Αφού χωρίστηκαν σε τέσσερις σειρές, με απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ τους, στις δυο το μεσημέρι, δόθηκε η εκκίνηση που εκτόξευσε τον Σπύρο Λούη στο Πάνθεον των ηρώων

Ολυμπιακοί Αγώνες 1936(Βερολίνο)-100 μέτρα

Ο Τζέσε Όουενς ή Τζέισον Κλίβελαντ Όουενς, όπως ήταν το πλήρες όνομά του , ήταν ο άνθρωπος που γκρέμισε πρώτος τη θεωρία, περί ανωτερότητας της αρείας φυλής. Το πρώτο χρυσό μετάλλιο από τα τέσσερα που κατέκτησε στους αγώνες, το πήρε στον τελικό των 100 μέτρων, με χρόνο 10,3. Ένας μαύρος άφηνε πίσω τους «ανώτερους» λευκούς, κάνοντας κομμάτια τη θεωρία του Χίτλερ.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1948(Λονδίνο)-10000 μέτρα

Στο θρυλικό στάδιο Γουέμπλεϊ όλα ήταν έτοιμα για την εκκίνηση του δρόμου των 100 μέτρων, με φαβορί τον Φινλανδό Χέινο, κάτοχο του παγκοσμίου ρεκόρ και τον συμπατριώτη του Χέιστρομ. Μαζί τους, ένας άγνωστος Τσεχοσλοβάκος, ο Εμίλ Ζάτοπεκ. Από την πιστολιά της εκκίνησης, τέθηκε επικεφαλής, με το παράξενο στιλ. Έτρεχε με το στόμα ανοικτό, τίναζε το κεφάλι του δεξιά και αριστερά, ενώ κουνούσε τα χέρια του σαν να μην τα αισθανόταν.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1948(Λονδίνο)- 4Χ100 μέτρα

Η Φάνι Μπλάνκερς Κουν είχε πάρει για πρώτη φορά μέρος σε Ολυμπιακούς το1936, όταν πήρε την 6η θέση στο ύψος. Από τότε μεσολάβησαν οκτώ χρόνια. Παντρεύτηκε και έκανε δύο παιδιά, με αποτέλεσμα όλοι να θεωρούν τελειωμένη την αθλητική της καριέρα. Στο Λονδίνο, πριν τον τελικό των 4Χ100, είχε προλάβει να κατακτήσει τρια χρυσά μετάλλια (100, 200, 80 εμπόδια). Έτρεχε τελευταία για την Ολλανδία και όταν πήρε τη σκυτάλη ήταν Τρίτη. Η εκκίνησή της «ιπτάμενης νοικοκυράς», ήταν έξοχη. Κατάφερε στα τελευταία μέτρα, να περάσει δύο αθλήτριες και να κατακτήσει το τέταρτο χρυσό μετάλλιο σε εκείνους τους αγώνες.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1960(Ρώμη)- Μαραθώνιος

Κανείς από τους αθλητές που ήταν έτοιμοι για την εκκίνηση του Μαραθωνίου δρόμου στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, δεν πίστευε στα μάτια του, όταν είδε τον άγνωστο Αιθίοπα Αμπέμπε Μπικίλα, να ετοιμάζεται να τρέξει ξυπόλυτος. Μετά από δύο ώρες 15.16:2, έκοβε πρώτος το νήμα, πετυχαίνοντας την καλύτερη απίδοση όλων των εποχών, χωρίς να φορά παπούτσια.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1970(Μεξικο) 100 μέτρα

Ο Τζίμι Χάινς σε ηλικία 22 χρονών, πήγε στο Μεξικό εκπροσωπώντας τις ΗΠΑ, στον τελικό των 100 μέτρων. Ήταν από τα φαβορί της κούρσας και εκμεταλλευόμενος το υψόμετρο, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που με ηλεκτρονικό χρονόμετρο, κατέβαινε τα 10 δευτερόλεπτα. Το παγκόσμιο ρεκόρ (9.95) έμεινε απείραχτο για 15 χρόνια.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1988(Σεούλ) 100 μέτρα

Πριν από την εκκίνηση, τα βλέμματα όλων ήταν στραμμένα σε δύο αθλητές, στον Καναδό Μπεν Τζόνσον που είχε εντυπωσιακή πορεία, από τα προκριματικά και τον Καρλ Λιούις. Όταν έγινε η εκκίνηση, κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει την εύκολη επικράτηση του Καναδού. Νέο παγκόσμιο ρεκόρ με 9,79. Λίγες μέρες αργότερα, η είδηση έπεσε σαν κεραυνός σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Μπεν Τζόνσον βρέθηκε ντοπαρισμένος και το χρυσό μετάλλιο πήγαινε στον Καρλ Λιούις, με χρόμο 9,92.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1988(Σεούλ) 200 μέτρα

Μπορεί πολλοί να αμφισβητούν τα επιτεύγματα της Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ, ιδιαίτερα μετά τον πρόωρο θάνατό της, αλλά η ιστορία έχει καταγράψει ως παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μέτρα, την κούρσα που έκανε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ. Από την εκκίνηση φάνηκε ότι δεν έχει αντίπαλο και τα χρονόμετρα τρελάθηκαν 21,34, ένας απίστευτος χρόνος που κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα ξεπεραστεί ποτέ.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1996(Ατλάντα)- 100 μέτρα

Ο Καναδός Ντόνοβαν Μπέιλι σε έναν από τους καλύτερους τελικούς των 100 μέτρων που έχουν γίνει ποτέ, τερμάτισε πρώτος με χρόνο 9,84, καταρρίπτοντας το παγκόσμιο ρεκόρ που είχε για δύο χρόνια ο Αμερικανός Λίροι Μπάρελ. Η κούρσα όμως, ήταν εκπληκτική και δεν είναι τυχαίο, ότι και οι δυο άλλοι αθλητές που ανέβηκαν στο βάθρο, είχαν χρόνο κάτω από 9,90, με τον Φράνκι Φρέντερικς, να είναι δεύτερος με 9,89 και ο ’το Μπόλτον τρίτος με 9,90.

Ολυμπιακοί Αγώνες 1996(Ατλάντα)- 200 μέτρα

Ο Μάικλ Τζόνσον στην Ατλάντα, έφυγε σαν βέλος με το διαφορετικό στιλ και έκοψε πρώτος το νήμα με χρόνο 19,32. Ένα παγκόσμιο ρεκόρ που είναι πολύ δύσκολο να καταρριφθεί, όσο και να προσπάθησαν ο Φράνκι Φρέντερικς(19,68, ο δεύτερος αθλητής όλων των εποχών) και ο ’το Μπόλτον(19,80)